Atma Türkü
Atma Türkü, fındık toplarken; çay, tütün kırarken mısır hasadı yapılırken, düğünlerde yayla şenliklerinde, imece çalışmalarında, kız ve erkekler karşılıklı türkü yarışına girişirler.Buna atma türkü denir. Atma türkü geleneği şimdilerde unutulmaya yüz tutmuş gibidir.
Ünlü türkücülerin çifte kemençe eşliğinde saatler boyunca atıştığını, yarıştığını çoğu kez yenişemeden ayrıldığını gören çok olmuştur. Mısır ırgatlarında ‘’Atma türkü’’geleneği kızlarla delikanlılar arasında uygulanır. Köy evlerinin’’aşama’’ denilen bölümleri çok yerde tahta bir bölme ile ikiye ayrılmıştır. Bu bölümlerin birinde delikanlılar, ötekinde kızlar ve kadınlar yer alır. Irgatlar bir yandan önlerine yığılan mısır koçanlarını ayıklarken bir yandan da karşılıklı türkü yarışına girişirler. Yarışma çoğu kez delikanlıların yenik düşmesiyle sonuçlanır. Bu kadına karşı duyulan saygının soylu bir ifadesidir.
Atma türküler halk nükteciliğinin en seçkin örnekleri arasındadır. Karadenizli olup da atma türkü bilmeyen yoktur. Atma türküler genellikle günümüzde yaşlı kesim tarafından kullanılmaktadır. Bir gelin evde iş yaparken kaynanası tarafından atma türkü ile eleştirilebilir. Genel teması eğlence olmakla birlikte aslında aksak görülen yerlere de özel göndermelerdir atma türküler. Atma türküler karşılıklı atışmadır. Hazır cevap olmayı gerektirir; sadece Karadeniz bölgesine ait olmasa da atma türküler yöremiz de çok meşhurdur ve insanlarımızın hazır cevaplılığının bir örneğidir. Geçmiş yıllarda okullarda ya da belirli yerlerde karara varamayan ve yenişemeyen insanlar atma türkü yarışına girerek aralarındaki anlaşmazlığa son verirler ve haklı olanı belirdiler. Şimdi bu türkülere örnek verecek olursak;
Erkek:1-
Atma türkü atarum
Yüregunu yakarum
Eski çaruklarumi
Boğazuna takarum.
Kız:2-
Ata vurdum yulari
At gitmiyi ileri
İki türkü atmadan
Kuruttum o dilleri
Erkek:3-
Ben türkü diye diye
Yoruldu çenelerum
Biraz da siz söyleyun
E benum ninelerum
Kız:4-
Eneceğum çarşiya
Alacağum çarşiluk
Demin türkü söyleyen
Şimdi versin karşiluk
Erkek:5-
Şu karşidan karşiya
Zincur asturacağum
Seslenma e kizcağız
Seni bastıracağum
Kız:6-
Karadeniz üstüne
Yunanli yalilari
Sen bişe bilmeyisun
Gitledin kapilari
Erkek:7-
Oy sanduğum sanduğum
Yeşil boya boyandun
Demin türkü diyiken
Şimdi niye dayandun
Kız:8-
Ha bu evun içini
Gel vuralum karişa
Haçan türkü bilmezsun
Niye çiktun karşıma
Erkek:9-
Aldım ince boncuklar
Dikeceğum astara
Sen bişe bilmeyisun
Niye çiktun yarişa
Kız:10-
Agirda ifteriler
Üstünde lağanalar
Geldi geçti karşıma
Bir çift salahanalar
Erkek:11-
Ne durursun durursun
Durupta duşunursun
O seyrek muncurlari
As duvara kurusun
Kız:12-
Karşida peteklerum
Çift oldu köpeklerum
Bağırma bağa köpek
Ben yarumi beklerum
Erkek:13-
Karayemiş dibine
Bir kurşun atacağum
İnadum inat olsun
Seni basturacağum
Erkek:14-
Ayağundaki mesler
Yere değmeden sesler
Ali’nin kulakları
İkimizi de besler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder